İnsanlık tarihi boyunca büyük önem arz eden ve yaşamın en temel maddelerinden birisi olan su, birçok ülke için ağır sorun teşkil etme yoluna gidiyor. Su kıtlığı veya diğer adıyla su stresi, artık çok daha önemli kavramlar arasına girdi. Mevsimsel değişiklikler, artan su kullanım ihtiyacı su kıtlığının alanını genişletiyor. Su stresi altındaki ülkeler sıralamasında Orta Doğu ve Kuzey Afrika ülkeleri başı çekiyor. Ve artık bu sorun sadece Orta Doğu ve Kuzey Afrika’nın sorunu değil. Bazı Avrupa ülkeleri de su stresi altındaki ülkeler sıralamasında yer alıyor.
Su Stresi Nedir?
Su stresi, su kullanımının yüksek talep karşısındaki yetersizliği olarak ifade edilir. Su kıtlığı olarak da tanımlanabilen bu konu, iki farklı neden üzerinde değerlendirilmektedir. Fiziksel su kıtlığı, ekolojik sebeplerden kaynaklanmasıyla ortaya çıkar. Diğer bir neden ise ekonomik su kıtlığıdır. Ekonomik kıtlığın sebebi ise (1) su altyapılarının yetersizliğinden kaynaklanmaktadır. (1)
Yeryüzündeki tatlı suların % 70’i tarımsal sulama da, % 19’u ise endüstriyel alanda kullanılıyor. Temel insan ihtiyaçlarını kapsayan evsel su kullanımında ise % 11’lik pay halka düşüyor. (1) Durum böyleyken Dünya genelinde sınırlı su kaynaklarının kullanımı yüksek önem taşımaktadır. Fakat birçok ülke farklı sebeplerden de olsa su kıtlığı ile karşı karşıya. Dünya Kaynakları Enstitüsü (WRI) verilerine göre Türkiye’nin 39. sırada olduğu su stresi altındaki ülkelerin sıralamasına yakından bakalım.
Su Stresi Altındaki Ülkeler
(İlk Yirmi Ülke) (2)
1 – Kuveyt
2 – Kıbrıs
3 – Umman
4 – Katar
5 – Bahreyn
6 – Lübnan
7 – Birleşik Arap Emirlikleri
8 – Suudi Arabistan
9 – İsrail
10 – Mısır
11 – Libya
12 – Yemen
13 – Botsvana
14 – İran
15 – Ürdün
16 – Şili
17 – San Marino
18 – Belçika
19 – Yunanistan
20 – Tunus
Kaynakça:
(1) https://www.cfr.org/backgrounder/water-stress-global-problem-thats-getting-worse
(2) https://www.wri.org/applications/aqueduct/country-rankings/?indicator=bws